Boeiende muziekkaravaan trekt door Nederland
Lelystad op 20 december, Eindhoven op 21 december, Rotterdam op 22 december. Festival Stille Nacht 2014 trekt door Nederland en dat betekent keuzestress. Welke dag wordt het? Hoe om te gaan met de deels overlappende optredens? We kiezen voor Rotterdam, vanwege de kerk-concerten, maar ook omdat we benieuwd zijn naar twee namen die alleen in Rotterdam op de affiche staan: onze eigen broeder Dieleman en een nieuwe Engelse belofte: Bear’s Den.
Maar we pikken ook concerten mee van I Am Oak en Finn Andrews (The Veils). Met een blokkenschema blijft het hoe dan ook – naast het maken van lastige keuzes – een kwestie van persoonlijke voorkeur. Eerst maar naar poppodium Rotown voor het Belgische Mad About Mountains.
Mad About Mountains
Op het kleine Rotown podium: drie stoelen, wat gitaren en verlichting in warme kleuren. Alles afgestemd op de muziek die Piet De Pessemier en zijn band Mad About Mountains ons vanavond voorschotelt. Trage, melancholieke americana, met driestemmige zang en een prominente rol voor de pedalsteel gitaar van Davy Jansen. Denk aan ‘Crosby, Stills, Nash & Young meets The Band’. Het mooiste nummer in de set – die naarmate het uur vordert toch wat eentonig dreigt te worden – is Hurts van het album Harlaz; door Piet De Pessemier kort aangekondigd met “het volgende nummer is voor een vriend die er niet meer is.” Op dat moment is het verdriet en de pijn bijna voelbaar. Toepasselijke afsluiter is een cover van The Band, The Weight.
Voor I Am Oak moet de nabij Rotown gelegen Paradijskerk bijna als ‘thuiskomen’ aanvoelen. Eind maart 2014 stond de band rond Thijs Kuijken ook al in deze prachtige locatie. Nu, een podium onder een schitterend uitgelichte kroonluchter, een fantastische akoestiek en een bijna volle zaal met een aandachtig luisterend publiek. Alle ingrediënten voor een mooi optreden zijn aanwezig en dat wordt het ook. I Am Oak speelt een sterke set van bijna een uur met vooral werk van hun meest recente album Ols Songd, ofwel ‘old songs’ maar dan net iets anders. Wat moet het een genot zijn om op zo’n plek te mogen spelen.
De sfeer in die andere kerk – de Arminiuskerk waar de leadzanger van The Veils staat geprogrammeerd – is toch anders. Naast het podium een grote kerstboom, publiek staand voor het podium en zittend in de kerkbanken rondom. Al met al net iets minder sacraal. Dat laatste geldt zeker niet voor het optreden van Finn Andrews. Muisstil kijkt en luistert het publiek naar de markante verschijning op het podium, dan weer met gitaar en dan weer achter de piano; tenger, lang en zoals altijd met die typische vilten hoed. De aanwezigen horen prachtige uitvoeringen van onder meer Begin Again (‘We’re all just following the light of long dead stars….’), The Valleys Of New Orleans en The Nowhere Man. Songs waarin twijfel en rampspoed worden afgewisseld met optimisme. Nummers waarbij het drinken van een glas whisky in een kerk hem ongetwijfeld vergeven zal worden.
Broeder Dieleman
We spoeden ons terug naar de Paradijskerk voor misschien wel het mooiste optreden van de avond: broeder Dieleman. Ofwel Tonnie Dieleman met band. Bij dit optreden valt alles samen. De prachtige entourage, de ongemakkelijk zittende kerkbankjes, de in het Zeeuws gezongen nummers met teksten die stuk voor stuk tot nadenken stemmen en de sobere en dan weer vlammende begeleiding. Dit optreden staat als een monument. Van het bijna a-capella gezongen openingsnummer Klein Zieltje, via het mooie Leger Van De Heer en het wat vrolijker klinkende Aalscholvers tot de afsluiter: Zilverspa.
Beklemmend
Het mooiste nummer? In mijn ogen Adriana; een beklemmend en beklijvend nummer over Tonnie Dieleman’s oma. Kalm opgebouwd met een ‘hel en verdoemenis’ achtige geluidseruptie aan het eind. Een lied over een dierbare oude vrouw levend in haar eigen besloten wereld (‘Ik heb een tafel, een bed, de stoel bie het raam‘) met daarbuiten de duisternis (‘Doar buuten is buutenste duusternis‘). Ontroerend mooi.
Na zo’n memorabel optreden in de Paradijskerk valt de echte afsluiter – Bear’s Den – een beetje tegen. Waar we begonnen met driestemmige zang in Rotown, eindigen we Stille Nacht 2014 met driestemmig gezang in de Armeniuskerk. De cirkel lijkt rond. Maar waar bij Mad About Mountains vooral melancholie de boventoon voerde, voelt het bij Bear’s Den toch allemaal net iets vrolijker aan. Misschien komt het door de banjo? Misschien ook door de wat dynamischer presentatie, alhoewel het nergens echt uitbundig wordt. Toch ook hier een prima optreden.
Uiteindelijk lopen we tevreden – het is inmiddels dinsdagochtend vroeg – de stille Rotterdamse nacht in. Laat de kerst en 2015 maar komen.
Tekst & Foto’s: Herman Sixma
