Intens genieten van liedjes tussen hoop en wanhoop

Bij een optreden van de Britse singer-songwriter Tom McRae weet je één ding zeker: echt uitgelaten wordt het nooit. Ook al is het buiten stralend blauw en zomers warm, Tom McRae ziet altijd wel ergens een donderwolk aan de horizon. Een beetje zoals in Walking To Hawaï, dat vanavond in Luxor Live wellicht niet geheel toevallig als dertiende op de speellijst staat. Je bezoekt een paradijselijk eiland om vervolgens de wereld in vlammen te zien ondergaan. Cynisch? Misschien af en toe een beetje. Teleurgesteld in hoe het reilt en zeilt in de wereld? Zeker. Maar bij de pakken neerzitten? Dat nooit!

Kriskras door Nederland

Vanavond het zesde uit een reeks van acht optredens. Een rondje Nederland in tien dagen. Optredens die hem kriskras door ons lage land voeren. Van Amersfoort naar Middelburg, van Arnhem naar Leeuwarden. Optredens in plaatsen waar hij nog nooit is geweest, met door de korte reisafstanden tussendoor genoeg tijd om her en der ook wat cultuur op te snuiven. En, zoals hij uitlegt in een uitgebreid interview dat ik met hem had, genieten van de faciliteiten die Nederland biedt aan popmuzikanten. ‘I love the venues, I love the facilities, I love the skillfulness and hospitality of the people who are running these venues’. En als het publiek dan ook nog eens muisstil uit je hand eet, kan de avond eigenlijk niet meer stuk. Ook niet vanavond in Luxor Live.

 

Performing monkey

Aangekondigd als een tour ter promotie van het recent uitgekomen Ah, The World! Oh, The World! album, is het feitelijk meer een ‘u vraagt, wij draaien’ show. Of, in zijn eigen woorden, ‘I am just a performing monkey. You shout them, I simply play them.’ Zoals You Cut Her Hair, van het in 2000 verschenen debuutalbum getiteld Tom McRae. ‘Time / Has coloured in / The black and white / Of your sin / So burn / Burn the flag / Rip it up / Bury the rags’. Bloodless van hetzelfde album? Geen enkel probleem. Onversterkt en zittend op de rand van het podium. En natuurlijk My Vampire Heart van het album All Maps Welcome uit 2004, waar bij ‘Here we are / In the darkest place / My reflection / Shows only your face’ iedereen zijn eigen beelden heeft. Maar ook het veel minder bekende Human Remains, van zijn Just Like Blood album uit 2002 komt voorbij. Het is duidelijk, de zaal is gevuld met kenners en liefhebbers van het Tom McRae oeuvre.

 

Mend your heart

Het zijn er maar weinig, de liefhebbers die vandaag hun weg hebben gevonden naar de met stoeltjes aangeklede Grote Zaal van Luxor Live. Maar genieten doen ze; een uur en drie kwartier lang van Tom McRae solo. De volledige band (zie verslag: Tom McRae & Standing Band) staat in de parkeerstand. Van de Tom McRae in triobezetting (zie verslag: Tom McRae in Vondelkerk) zijn Olli Cunningham en Oli Kraus weer met hun eigen projecten bezig. En dus creëert Tom met behulp van een loop station op het podium zo af en toe zijn eigen orkest. Bijvoorbeeld bij Expecting The Rain van het album Did I Sleep and Miss the Border (2015). En bij het indrukwekkende Mend Your Heart van zijn meest recente album. ‘I’m just trying to mend your heart / In a world on fire, in a world on fire, in a world on fire’. Zelfreflectie en tederheid in een wereld die in brand staat. Ook dat is Tom McRae anno 2018. 

 

Signature song

Op een avond zoals deze borrelen twee vragen op. (1) Is Tom McRae over de jaren heen naast ouder ook milder geworden? En (2) is zijn publiek hem daarin gevolgd? Luisterend naar zijn twee meest recente albums ben je geneigd de eerste vraag te beantwoorden met ‘ja’. Luister bijvoorbeeld naar Let Me Grow Old With You van het Did I Sleep and Miss the Border album, waarin hij constateert dat hij er weliswaar soms een zooitje van heeft gemaakt, maar dat die tijd voorbij is en dat ouder worden (met jou) helemaal niet zo’n vervelend vooruitzicht is. Of luister naar het al aangehaalde Mend Your Heart. Echter, het venijnige Boy With The Bubblegun van zijn debuutalbum wordt nog steeds met volle overtuiging gebracht en niet alleen omdat het publiek ernaar vraagt. Het wordt door Tom nog steeds gezien als zijn signature song, maar daarover meer in het binnenkort te verschijnen interview. 

Zoeken naar lichtpuntjes

Kijken we naar het publiek, dan lijkt dat toch vooral te kiezen voor de donkere, zwarte kant van McRae. Bij de ‘roept-u-maar’ vraag komen er vanuit de zaal steevast dezelfde reacties. Nummers als Bloodless, My Vampire Heart, 2^nd Law (vanavond prachtig uitgevoerd achter de piano). Nummers van zijn eerste albums die blijkbaar het best zijn blijven hangen en waarin het donkere randje overheerst. Nummers die, zoals Tom zelf terecht opmerkt, vallen onder de categorie ‘sad songs’, waarop vanuit het publiek dan weer de vraag wordt gesteld ‘Do you have any happy songs?’ en Tom reageert met ‘a good point’. Ach, ze zijn er wel die zonnige momenten in de muziek van Tom McRae, maar het is soms zoeken met een lantarentje.

 

Miserable en mooi

Is het dan alleen maar donker en zwaar vanavond in Luxor Live? Nee hoor. Behalve dat ook de zwaardere nummers soms met een knipoog worden gebracht, zijn er wel degelijk ook momenten van ontspanning. Zoals bij het op piano vertolkte Sao Paulo Rain, als net bij het zingen van de regels ‘Take another hit / Let the bottle slip through your fingers and / break like a promise made’ wat glaswerk op de zaalvloer belandt en Tom zijn lachen niet kan inhouden. Of als de halflege zaal na de eerste vijf nummers wordt begroet met de zin: ‘intelligent, beautiful people will always be a minority’ en met de belofte dat we er samen een mooie avond van gaan maken. En mooi werd het. Met songs die in Toms eigen woorden dan misschien ‘miserable’ mogen zijn, maar tegelijkertijd diepe indruk achterlaten.  Van setopener Show Them All tot en met het sfeervolle Ghost Of A Shark in de toegift.     

Tekst: Herman Sixma || Foto’s: Rijno Boon