Explore the North

Winters stadsfestival voor dwalers, dromers en ontdekkers

8 Februari 2016 was een belangrijke dag voor popminnend Leeuwarden. Op die dag werd poppodium de Neushoorn officieel geopend door Minister Jet Bussemaker en de grote zaal ingewijd door Jett Rebel en zijn band. Nu, bijna een jaar later, fungeert dit zelfde poppodium als het kloppend festivalhart van Explore the North 2016. Zeven locaties, met verspreid over twee dagen meer dan 40 activiteiten op het terrein van de muziek, beeldende kunst en letteren. LiveStreamMagazine ging één dag op (muzikale) ontdekkingstocht.

Bij binnenkomst in de Neushoorn het gebruikelijke ritueel. Polsbandje ophalen, programmaboekje in ontvangst nemen, het blokkenschema voor (in mijn geval alleen) de vrijdag raadplegen. Vervolgens de eerste verrassing: drie consumptiemuntjes als teken van Friese gastvrijheid. Er zullen deze avond nog vele verrassingen volgen, maar eerst de drie muntjes besteden aan een voedzame stamppot boerenkool in het restaurant. Kom maar op met die optredens ……

Chantal Acda

Voor het optreden van de Nederlands/Belgische zangeres Chantal Acda moeten we naar de Westerkerk, speciaal voor Explore the North (weer) prachtig ingericht als concertpodium. Honderden bladzijden uit een boek opgehangen aan het plafond, met in het midden een mobile van papieren huisjes. Elk zuchtje wind, afkomstig van binnenkomende of vertrekkende bezoekers of van bewegingen op het podium, vertaalt zich in zachtjes bewegende blaadjes en huisjes.

De Westerkerk oogt en klinkt sprookjesachtig mooi en dat geldt eigenlijk ook voor het optreden van Chantal Acda, vanavond bijgestaan door een tubaspeler, een percussionist en een zes persoons (lokaal gerekruteerd) mannenkoor. En of je het nu pastorale dreamfolk of verstilde luisterliedjes noemt, het klinkt wonderschoon.

Jerry Hormone

Terug in de Neushoorn vallen we in het laatste deel van een vertelling van Jerry Hormone. Dezelfde Jerry die met The Jerry Hormone Ego Trip een paar weken geleden de Armeniuskerk in Rotterdam plat speelde tijdens het Hollandse Kost festival Vandaag in zijn rol van dichter/schrijver/performer, met een hilarisch verhaal over zijn eerste rijles. ‘Je moet niet denken, niet op je versnellingspook kijken. Toch?’ Naast hem op de katheder een flesje Hertog Jan bier.

Gert Vlok Nel

Later deze avond zien we in dezelfde Arena-zaal de Zuid Afrikaanse dichter Gert Vlok Nel aan het werk. Deels uit het hoofd en deels citerend uit één van zijn bundels trakteert hij de volle zaal in een mengsel van Zuid-Afrikaans en Engels op vier gedichten. Mooi, maar soms wel wat lastig te volgen.

The Fire Harvest

Explore the North betekent niet alleen voor bezoekers een kennismaking met nieuwe kunstvormen, maar ook aan optredende artiesten wordt gevraagd na te denken over iets nieuws, iets bijzonders. Om die reden is de Utrechtse band The Fire Harvest speciaal voor vandaag een samenwerkingsverband aangegaan met Paul Hoek.

The Fire Harvest begint als band om vervolgens samen met Paul Hoek vier nummers van zijn album ‘Beginner’ ten gehore te brengen. Daarnaa speelt Hoek in z’n eentje Op Verzoek. Gesproken woord in combinatie met muziek. Afsluitend horen we nog drie nummers van The Fire Harvest. Muziek passend bij het jaargetijde waarin we verkeren; langzaam, stemmig, melancholisch.

Het publiek moet duidelijk nog tot leven komen. Als Gerben Houwer, leadzanger van The Fire Harvest, de zaal wakker probeert te schudden met ‘Hallo Leeuwarden, als ik zeg dat drie van ons uit Friesland komen, doen jullie dan een paar passen naar voren?’ kijkt men elkaar vragend aan. Nou vooruit dan maar, maar niet meer dan twee passen.

Goat

Je hebt Goat uit Zweden en je hebt Goat uit Japan. Het Zweedse Goat treedt op met maskers en maakt een psychedelische mix van krautrock en afrobeat. Met de Japanse Goat maken we vanavond kennis in de grote zaal van de Neushoorn. Vier zwijgende muzikanten die gezeten in een halve cirkel het (grote) podium in beslag nemen. Vier eilandjes met elkaar verbonden door de muziek. Geen woord wordt er gewisseld. Niet onderling, niet met het publiek, niet in de nummers die op de speellijst staan.

Drummer Tetsushi Nishikawa tikt af en voort dendert de trein. Instrumentale muziek op het grensvlak van experimentele jazz en pop. En dan hebben we het nog niet eens gehad over altsaxofonist Akihiko Ando die, gehuld in een constante mist van rook, zijn instrument heeft aangesloten op gitaarpedalen en bespeelt met een halfleeg colaflesje als demper. Mooi? Ach, je moet ervan houden. Fascinerend? Dat zeker!

Lambert

Geen Goat uit Zweden – wellicht een suggestie voor Explore the North 2017? – betekent niet dat we het vanavond zonder maskers moeten doen, want in de Westerkerk treedt Lambert op. Een Duitse (?) pianist, gekleed in het zwart en zijn gezicht verbergend achter een handgemaakt Sardijns masker waarin met wat fantasie een antilope is te herkennen.

Zijn in monnikspij gehulde drummer – ‘we ontmoetten elkaar jaren geleden in Amsterdam, merkten dat we nagenoeg dezelfde maskers droegen en besloten een band te beginnen’, vertelt Lambert gekscherend – draagt ook nu een soortgelijk masker, zij het iets bescheidener van omvang. Dit weerhoudt hem er niet van een verbazingwekkend staaltje drum- en percussiewerk te laten horen dat prachtig aansluit bij het uiterst sfeervolle pianospel van Lambert. Voor het eerst in Nederland, waarschijnlijk niet voor het laatst.

Rats On Rafts & De Kift

Door naar de voorlaatste (muzikale) act van deze eerste Explore the North 2016 avond, de combinatie Rats On Rafts & De Kift. Een bijzondere mix van twee bands en twee muziekstijlen. En, op die momenten dat het volledige gezelschap op de planken staat, een overvol podium. Twee drummers, een legertje gitaristen en het nodige koperwerk. Hoe het klinkt? Alsof de twee bands al jaren samen spelen en eigenlijk is dat ook zo.

In 2013 vonden de Rotterdamse post punkers van Rats On Rafts en de theatrale fanfarepunkers van De Kift elkaar bij de voorbereiding van een speciale show voor het Metropolis Festival. Vanavond wordt de Neushoorn plat gespeeld, met veel nummers van hun op 13 oktober 2016 uitgebrachte ‘Rats On Rafts / De Kift’ album. Op 16 december staat deze bijzondere combinatie in Doornroosje, Nijmegen.

Na een uurtje feestvieren in de grote zaal van de Neushoorn is de overgang naar de rustige klanken van House Of Cosy Cushions in de Danszaal wel erg groot. Niks dansen. Onderuitgezakt op kussens genieten van een mix van melancholische songs en hypnotiserende soundscapes van Richard Bolhuis en zijn band, voor deze speciale gelegenheid aangevuld met zangeres Carol Anne McGowan uit Ierland.

De locatie – zwarte folie op de vloer, spiegels, een paars uitgelichte raamtekening, filmbeelden op speciale tableaus aan de wanden – in combinatie met de nu eens sfeervolle en dan weer rauwe muziek maakt dit optreden tot een perfecte afsluiter van dag 1 van Explore the North 2016. Jammer dat we Dag 2 aan ons voorbij moeten laten gaan. Maar, om met Arnold Schwarzenegger in ‘The Terminator’ te spreken, ‘I’ll be back in 2017’.

Website Explore the North