Moon Moon Moon in gevecht met de Dutch Disease

Voor Mark Lohmann – de man achter Moon Moon Moon – is het rondreizend circus dat Popronde heet allesbehalve nieuw. Ook in 2017 behoorde hij tot de uitverkorenen. Sterker nog, hij heeft in lijn met de traditie van Moon Moon Moon er nog een liedje over gemaakt. Over wel mogen spelen, maar niet te behoren tot de acts die via hun selectie door 3voor12 en/of het muziekblad Oor wat extra publiciteit konden genereren. Dit jaar is alles anders. Én behoren tot de 13 geselecteerde Oor-talenten, én je aantal optredens omhoog zien schieten van vorig jaar negen naar dit jaar 23. Vanavond optreden nummer 15. Dit keer eens niet in een kroeg, maar in een jongerencentrum.  

Parels voor de zwijnen

“Hi, we zijn eigenlijk een heavy metal band, maar vanavond spelen we met jullie goedvinden een lekker rustig setje.” Met deze boodschap begroet Mark Lohmann het publiek in jongeren- en subcultureel centrum Willemeen in Arnhem. Een klein deel van het publiek grinnikt zachtjes. De rest neemt deze boodschap voor kennisgeving aan of hoort hem simpelweg niet. De naam Mark Lohmann zegt hen waarschijnlijk weinig, net als de bandnaam waaronder hij vanavond met drie medemuzikanten op het podium van Willemeen staat. En zijn liedjes? Het lijken vanavond toch een beetje parels voor de zwijnen.

Dutch Disease

Want bij het optreden van Moon Moon Moon in Arnhem vraag je je werkelijk af met welke reden een deel van de bezoekers naar dit concert zijn gekomen. Natuurlijk, de optredens in de Popronde zijn gratis en dus loop je al snel ergens even naar binnen. En daar kom je dan soms vrienden tegen met wie je even wilt bijpraten. Maar moet dat dan zo luid, zo lang, zo dwars door de muziek heen?

Blijkbaar wel, want een vriendelijk verzoek van een medewerker van Willemeen aan de praters om hun conversatie buiten voort te zetten (“ik kan achter in de zaal de muziek niet eens horen”) heeft geen enkel effect. Met praat gewoon door. En Moon Moon Moon?  De vier mannen op het podium lijken onverstoorbaar verder te spelen. ‘Lijken’, want inwendig ergert ook Mark Lohmann zich behoorlijk aan dit gebrek aan respect voor de optredende band; aan deze Dutch Disease.

  

Praten het nieuwe roken?

“Weet je, ik betrek dat praten op mezelf. Wat doe ik fout dat deze mensen op deze plek zo hard praten?”, vertelt Mark me een paar dagen later. “Wat moet ik doen? Er wat van zeggen? Vooral bij gratis shows voelt het toch een beetje alsof we op bezoek zijn in hun stamcafé of zaal, dus dan vind ik het wat raar om zo de aandacht op te eisen. Aan de andere kant, na de show loopt de zaal wel leeg  en dat betekent toch dat ze speciaal voor jou zijn gekomen. Om vervolgens 45 minuten te praten. Of het echt Nederlands is? Ik betwijfel het.

Wij speelden laatst in Duitsland en voor we opkwamen nodigde de zaaleigenaar het publiek uit om naar buiten te gaan als ze wilden praten en tijdens het optreden stil te zijn. Het lijkt dus overal een steeds groter wordend probleem te worden. Misschien is praten tijdens concerten wel het nieuwe roken.”

Sociale controle

Wat hij voelt als hij op het podium staat te spelen voor zo’n pratende massa? “Om te beginnen geniet ik veel minder dan zou kunnen. En daarnaast voel ik woede omdat het de avond verpest voor iedereen die wél graag wil luisteren. Ik kom in de verleiding er iets van te zeggen, maar doe dat meestal niet omdat zoiets ook verkeerd kan uitpakken. Ik wil geen nare sfeer creëren. Wat ik vaak wel doe is in mijn lyrics verwijzingen te verwerken naar het pratende publiek; zo kan ik er zelf nog wat creatiefs uit halen.

Maar volgens mij heeft niemand dat door. Door het harde praten verstaat men de liedtekst sowieso niet. De oplossing? Meer sociale controle misschien? Dat mensen zich bezwaard voelen als ze door muziek heen praten, in plaats van het moeilijk te vinden pratende concertbezoekers aan te spreken. Je moet op de een of andere manier een sfeer creëren dat hard praten tijdens een optreden gewoon niet oké is. Ik zal eens kijken of ik daar ook iets in kan betekenen.” 

Venijn en zelfreflectie

De bezoekers die vanavond in Willemeen wel de moeite nemen aandachtig te luisteren horen een aantal van zijn ‘hits’ uit de reeks dagboekaantekeningen (‘journey entries’). De speldenprik richting Dotan (Journal Entry 6: My Arch-Enemy Dotan Finally Falls (But I Can’t Enjoy it) maar dan wel met de nodige zelfreflectie. En die zelfreflectie overheerst in Journal Entry 3: Went to Spinvis in Carré, Fell in Love with the Violinist of in Came Home of in Journal Entry 2: Not Climbing on Stage at the Belle and Sebastian Concert. En ja, ook zijn nieuwe single Double Weird komt vanavond voorbij. Over je slecht voelen in de wetenschap dat je het eigenlijk best goed hebt. De ellende om je heen waarnemen vanuit je gerieflijke stoel, je schuldig voelen en er verder toch niets mee doen. Dat tweeslachtige in ieder mens. Kleine verhaaltjes. Kleine songs waarin Moon Moon Moon grossiert.

Tekst en foto’s: Herman Sixma