In gesprek met Amerikaanse singer-songwriter
Met een mooi en intiem optreden in het pittoreske Witte Kerkje in Terheijden sluit de veelzijdige Amerikaanse artieste en singer-songwriter Amy Speace haar tournee in Nederland af. Eind vorig jaar maakte deze in Nashville, Tennessee woonachtige singer-songwriter al grote indruk tijdens een gezamenlijk optreden met John Fullbright
Hoewel Amy Speace in Europa nog geen grote bekendheid geniet wordt haar exceptionele talent door veel van haar collega’s al langer onderkend. Ook door de Amerikaanse singer-songwriter John Fullbright die dit onderschrijft met de veelzeggende woorden: “There are a lot of artists with little talent who’ve got a lot of credits. Amy Speace got a lot of talent, but little credits.” Bij deze uitspraak kan ik mij volledig aansluiten en ik denk dat dit eveneens geldt voor diegenen die een optreden van Speace hebben bijgewoond. Het zou mij niets verbazen als hier – geheel terecht – snel verandering in komt. En Speace ook hier de credits krijgt die ze absoluut verdient.
Voorafgaand aan haar laatste optreden in Nederland – hierna zet Speace haar Europese tournee voort in Engeland – heb ik een uitgebreid en interessant gesprek met haar over onder meer kunst, de kracht van muziek en haar meest recente album How to Sleep in a Stormy Boat.
Is dit je eerste solo-tour in Nederland?
“Ja. Het optreden met John Fullbright was mijn allereerste optreden in Nederland. Ik heb wel al een aantal keren in Engeland opgetreden.”
Hoe bevalt het? Wat vind je van Nederland en hoe waren je shows hier tot nu toe?
“Ik vind het geweldig om hier op te mogen treden. En ben aangenaam verrast om te zien hoeveel mensen naar mijn shows komen luisteren. Ik ben in korte tijd van Nederland gaan houden. De mensen hier zijn echt muziekminded en luisteren met aandacht naar de muziek en de teksten.”
Treed je veel op in Amerika? Tour je daar regelmatig?
“O ja, in Amerika ben ik continu aan het touren.”
Je hebt aardig wat talenten en bent een veelzijdig artieste. Naast singer-songwriter ben je ook actrice, regisseur, toneelschrijver en musicalster. Kom je uit een artistieke familie?
“Nee, helemaal niet. Ik kom uit een gezin van zakenmensen en verpleegsters. De voorouders van mijn vader zijn Duits/Nederlands. En van mijn moederskant Iers. Ik ben de oudste uit een katholiek gezin met vier kinderen uit Baltimore, Maryland. Mijn artistieke inslag, die drive komt geheel en al uit mijzelf. Maar ik ben hier altijd wel in gestimuleerd door mijn ouders en mijn grootmoeder.”
“Ik heb altijd een grote voorliefde gehad voor kunst, muziek en poëzie”
Wanneer ben je begonnen met muziek maken?
“Haha, eigenlijk al op hele jonge leeftijd. Toen ik drie jaar oud was kroop ik al achter de piano van mijn grootmoeder en probeerde ik te zingen. Dit werd binnen onze familie meteen volop gewaardeerd en zoals ik al zei gestimuleerd.”
Wanneer ontdekte je dat je over de nodige talenten beschikt?
“Naast muziek maken ging ik ook al op zeer jonge leeftijd schrijven. Ik heb altijd een grote voorliefde gehad voor kunst. Voor muziek en poëzie. Muziek en poëzie hebben altijd een grote invloed op mij gehad.”
Je bent geboren in Baltimore maar verhuisde later naar New York. Wat was de reden om naar New York te verhuizen?
“Mijn voorliefde voor kunst. Ik heb eerst literatuur gestudeerd aan het Amherst College of Liberal Arts in Massachusetts. Maar ik werd ook aangemoedigd iets met toneel en theater te gaan doen. Ik heb achttien jaar in New York gewoond en heb daar de toneelschool gevolgd. Deze studie heb ik gedaan en afgerond aan het National Shakespeare Conservatory. Maar eigenlijk wist ik nog steeds niet welke passie ik het liefst wilde volgen. Ik wou zingen en acteren en mij bekwamen in alles. Maar poëzie en goede muziek hebben altijd een grote invloed op mij gehad.”
“Als singer-songwriter werden mijn passies op een overweldigende wijze verenigd”
Na je studie aan the National Shakespeare Conservatory in New York ben je eerst gaan acteren en je hebt een aantal jaren gewerkt bij the National Shakespeare Company. Daarna ging je ook regisseren, toneelschrijven en zingen in musicals. Pas later ben je je gaan richten op het maken van muziek en het schrijven van songs.
“Op een gegeven moment kwam alles samen als een donderslag bij heldere hemel. Ik bedoel de combinatie van poëzie en muziek. Als singer-songwriter werden mijn passies op een overweldigende wijze verenigd”
Waar hou je je de laatste jaren mee bezig?
“Ik ben nu alleen nog bezig met het maken van muziek. Daar wil ik mij ook volledig op focussen.”
Mis je die andere dingen dan niet?
“Nee, niet echt. Al moet ik zeggen dat ik mij hier min of meer ook toe gedwongen zie. Naast singer-songwriter en folkmuzikant ben ik ook een schrijver en daar wil ik uiteindelijk ook iets mee. Ik heb ook al een verhaal voor een boek waar ik iets mee wil gaan doen. Maar dit vind ik ook wel spannend. Want het schrijven van een boek is andere koek dan het schrijven van songs van drie a vier minuten. Maar voorlopig ben ik continu aan het touren. Het is gewoon niet te combineren. Dus focus ik me op één ding. En daar heb ik vrede mee.”
Je bent pas op 25-jarige leeftijd begonnen met gitaar spelen. Vanaf toen ben je jezelf muzikaal gaan begeleiden. Wanneer ben je begonnen met optreden?
“Haha, eigenlijk vanaf mijn geboorte. Als klein kind trad ik al op voor mijn familie en vrienden. En schreef ik al teksten. Maar ik begrijp wat je bedoelt. Vanaf het moment dat ik mijzelf kon begeleiden ben ik al snel gaan optreden.”
Was dit in New York?
“Ja, ik ben gaan optreden in kleine clubs in New York met twee door mij geschreven nummers. Na een paar weken werd ik opgepikt door een aantal relevante mensen waaronder folk-artieste Judy Collins die ook een platenlabel runde en mijn nummer Weight Of The World opnam.
“Nashville is de hoofdstad van de muziek
Niet alleen van countrymuziek”
In 2009 verhuis je naar Nashville, Tennessee. De reden laat zich denk ik raden. Nashville is immers de hoofdstad van de countrymuziek.
“Nashville is zelfs de hoofdstad van de muziek, niet alleen van countrymuziek. Ik ben naar Nashville verhuisd voor het schrijven van songs. Ik woon inmiddels zo’n vier jaar in Nashville.“
In 2002 debuteerde je met het album Fable. Kun je daar iets over vertellen?
“Ik beschouw dit zelf niet echt als mijn debuut-album maar meer als een demo. Songs For Bright Street uit 2006 zie ik als mijn officiële debuut-album.“
Hoe zou jij zelf je muziek willen omschrijven?
“Als ‘het vertellen van verhalen’.
Je muziek wordt vaak vergeleken met artiesten als Lucinda Williams, Sheryl Crow and Allison Krauss. Vind je dat oke?
“Zeker. Dat zijn fantastische artiesten. Ik luister ook naar hun muziek. Dit beschouw ik als een compliment.“
Ik denk zelf ook aan Tift Merrit als ik naar je muziek luister. Ik vind dat jullie stemgeluid en muziek wel overeenkomsten hebben.
“Oh, dat vind ik interessant. Dat had ik zelf niet meteen gedacht. Zij maakt prachtige muziek”
Als ik haar vervolgens laat weten dat wij onlangs een concert van Josh Ritter en Tift Merritt bijgewoond hebben, veert ze helemaal op.
“Wow! Dat vind ik dus een geweldige singer-songwriter, Josh Ritter. Ik ben helemaal gek van hem. Hij is fantastisch. Zijn optredens zijn een genot om bij te wonen. De manier waarop hij muziek en teksten schrijft is awesome en van een hoog intellectueel niveau. Ik vind die man zó inspirerend.”
Oke, wat leuk. Welke artiesten bewonder je nog meer?
“Elvis Costello vind ik ook een geniale songschrijver. De manier waarop hij songs maakt, teksten schrijft en melodieën orkestreert vind ik fabuleus. Dit geldt ook voor John Fullbright en Richard Thompson, mijn favoriete gitarist. Door Elvis Costello of Richard Thompson zou ik wel geproduceerd willen worden. Ik ben ook een groot bewonderaar van Guy Clark. En niet te vergeten Joni Mitchell. En Patti Smith. Haar muziek, teksten en haar boek Just Kids zijn voor mij een grote inspiratiebron geweest.”
“Mary Gauthier is één van de grootste singer-songwriters die ik ken”
Een singer-songwriter die ik zelf intens bewonder is Mary Gauthier. Haar muziek en teksten vind ik veelal adembenemend mooi en ontroerend. Ik begrijp dat zij ook een bijdrage heeft geleverd aan je laatste album ‘How to Sleep in a Stormy Boat’?
“O ja! Mary Gauthier is één van de grootste singer-songwriters die ik ken. Ze komt oorspronkelijk uit New Orleans maar woont ook in Nashville. Ze is een goede vriendin van mij. Mary betekent heel veel voor mij. Ze is als een oudere en wijzere zus voor mij waar ik altijd voor raad en daad bij terecht kan. Op How to Sleep on a Stormy Boat zingt Mary Gauthier mee in het nummer The Fortunate Ones. En ze schreef samen met mij het nummer Left Me Hanging.”
Op ‘How to Sleep on a Stormy Boat’ zijn verder ook gastbijdragen te horen van Ben Sollee en John Fullbright. Op welke nummers?
“Ben Sollee speelt cello op een aantal nummers waaronder Lullaby Under The Willow. En met John Fullbright heb ik het nummer The Sea & The Shore opgenomen.”
Over het prachtige nummer ‘The Sea & The Shore’ gesproken; ik neem aan dat ‘The Sea’ in deze een metafoor is voor ‘Het Leven’. Wat is hierin de metafoor voor ‘The Shore’?
“Nou, in dit nummer is ‘The Sea’ de metafoor voor De Man. En ‘The Shore’ de metafoor voor De Vrouw. De titel staat voor de relatie tussen een man en vrouw. Ondanks alle beloften verlaat de man keer op keer de vrouw. En keert ook steeds weer bij haar terug. Maar bij ieder vertrek van The Sea wordt een stuk van The Shore weggespoeld. Met als gevolg dat de relatie op de klippen loopt en de vrouw zegt; ‘I was promised to The Moon while you were gone’ . Daar gaat het nummer over.”
Op je website staat dat je op een gegeven moment je stem totaal verloor en je een periode zelfs niet hebt kunnen spreken. Vind je het oke om hier nu over te praten. Mag ik je hier vragen over stellen?
“Ja hoor, natuurlijk. Je mag me alles vragen.”
Oke, want dit fascineert mij. Ik weet niet wat bij jou de oorzaak is geweest, maar een goede vriend van mij heeft een paar jaar geleden hetzelfde meegemaakt. Bij hem bleek dit uiteindelijk een hersenbloeding te zijn geweest. Tot op de dag van vandaag heeft hij veel moeite met spreken. In zijn hoofd kan hij de zinnen prima formuleren maar het lukt hem niet om deze ook goed uit te spreken. Wat was bij jou de oorzaak?
“Oh, wat verschrikkelijk voor die vriend van jou. Bij mij bleek dit veroorzaakt te worden door een ontsteking aan het strottenhoofd en de stembanden.”
Dit lijkt me zeker in jouw geval, als zangeres, verschrikkelijk. Hoe lang heeft dit bij jou geduurd en hoe ging je hier mee om?
“Dit was ook verschrikkelijk. Ik heb hierdoor een zeer moeilijke tijd doorgemaakt. Ik heb twee maanden totaal geen stem gehad. Het was inderdaad een nachtmerrie. Volgens de doktoren werd dit veroorzaakt door Laryngitis, een ontsteking van het strottenhoofd en de stembanden. Hierdoor waren mijn stembanden helemaal verkrampt. Het was dus zaak dit weer los te krijgen. Hiervoor moest ik in fysieke, maar ook in emotionele en spirituele zin ‘loslaten’. Ik heb toen ook naar alternatieve geneeswijzen gezocht. En kwam uiteindelijk uit bij een van oorsprong Indiase therapie, de Vipanassa therapie.”
“Ik ben een optimistische atheïst die hoopt dat er “iets” is
Groter dan de menselijke vermogens”
Wat houdt dit precies in en heb je hier baat bij gehad?
“Deze moeilijke periode deed me diep nadenken over alles. Over het leven en omgaan met tegenslag en zware, emotionele tijden. Ook in spirituele zin moest ik leren ‘loslaten’. Ik ben een optimistische atheïst die hoopt dat er “iets” is wat groter is dan de menselijke vermogens. De Vipanassa therapie is een zeer intensieve therapie met veel yoga. Ik heb een tiendaagse therapie gevolgd waar ik absoluut baat bij heb gehad. Deze therapie heeft er voor gezorgd dat ik mijn stem terug kreeg.”
Een van oorsprong Indiase therapie zeg je. Ben je wel eens in India geweest?
“Nee, ik ben nog nooit in India geweest, maar ik wil dit ooit wel graag doen. India lijkt me een uitdagend en fascinerend land. Ik heb een paar jaar geleden wel een reis gemaakt door Cambodja en Vietnam. Dat vond ik prachtig en was voor mij een ‘eye-opener’. Ik moet wel zeggen dat ik het op een of andere manier moeilijk vind om naar India te gaan. Ik wil niet de zoveelste ‘rijke blanke westerling’ zijn die als backpacker even het land komt bekijken. Ik zou er veel liever naar toe gaan om iets te studeren.”
Bij jou was dit dus meer fysiek dan mentaal. Het had niets te maken met bijvoorbeeld een hersenbeschadiging, zoals in het geval van die vriend van mij. En er was ook geen sprake van een bepaalde psychopathologie. Zoals ik al zei ben ik gefascineerd door dit soort dingen. Ik bedoel de psychopathologie en de complexiteit van het menselijk brein. En alles wat hierin, door welke oorzaak dan ook, mis kan gaan. Ken je de beroemde Engelse, maar in Amerika woonachtige, neuroloog Oliver Sacks? Hij schrijft prachtige boeken over onder meer Autisme, Alzheimer en de gevolgen van hersenletsel. En over Agnosie (boek: ‘De Man die zijn Vrouw voor een Hoed hield’) Heb je wel eens boeken van hem gelezen?
“O ja, die ken ik zeker. Hij heeft toch ook een boek geschreven over de invloed van muziek (op het menselijk brein)?”
Klopt. Dat is ook een prachtig boek van Oliver Sacks, getiteld Musicophilia: Tales Of Music And The Brain (*)
“Dat boek staat bij mij op de plank en wil ik dolgraag lezen. Wegens tijdgebrek komt het er helaas maar niet van. Als ik weer thuis ben, ga ik het zeker lezen.”
(*) In relatie tot het boek Musicophilia: Tales Of Music And The Brain is ook een documentaire gemaakt (Alive Inside) waarin onder meer te zien is hoe een oude man met Alzheimer helemaal opleeft als hij muziek van vroeger hoort. Dit fragment hebben wij ook in onze Motieven voor het magazine opgenomen om de ongekende kracht van muziek aan te geven. Zie: The Power of Music
De weg naar herstel en het te boven komen van deze moeilijke periode heeft bij jou geleid tot het prachtige album ‘How To Sleep In A Stormy Boat’ en mooie nummers als ‘The Fortunate Ones’ en ‘The Sea & the Shore’. Zijn alle songs op dit album terug te voeren naar deze periode?
“In zekere zin wel. Hoewel dit een moeilijke en zware periode is geweest, zie ik hier ook wel het positieve van in. Het heeft me op zowel emotioneel als spiritueel gebied ook het nodige gebracht. Ik ben weliswaar atheïst maar ik geloof dat de dingen met een reden gebeuren. En dat er wel “iets” is. Zo sta ik ook in het leven. Deze moeilijke periode heeft mij ook kansen gegeven. In dit geval een nieuw album. De songs beschouw ik dan ook als een cadeau van deze periode.”
“Een periode van pijn, zorgen en verdriet dwingt je te transformeren
Zowel fysiek, spiritueel als artistiek”
Je geeft ook aan dat dit je meest intieme plaat tot dusver is. Heeft een artiest dergelijke moeilijke tijden van intense zorgen en verdriet nodig om prachtige muziek en teksten te schrijven. Hoe denk jij hierover?
“Dat vind ik moeilijk te zeggen. Voor mij heeft het zeker bijgedragen.”
Ik heb vorig jaar in een interview precies de zelfde vraag gesteld aan je Nashville collega Gretchen Peters. Wil je weten wat zij antwoordde op deze vraag?
“O ja, vertel maar. Ik ben nieuwsgierig.”
Gretchen Peters antwoordde als volgt:
“Hoewel ik denk dat dit niet per sé nodig is kan zo’n periode wel een belangrijke bijdrage leveren. Als pijn of persoonlijk leed transformeert in kunst kan dit tot mooie dingen leiden. Hoe pijnlijk ook, het levert ook iets op. En geeft je het besef dat het leven niet gebaseerd is op illusies. Het opent je ogen en doet je beseffen dat je niet alles in je leven kan controleren. Je gaat de dingen zien zoals ze echt zijn en plaatst ze in een ander perspectief.”
Kan jij je in dit antwoord van Gretchen Peters vinden?
“O ja, dat heeft Gretchen prima verwoordt. Daar kan ik mij helemaal bij aansluiten. Ik zou er nog aan toe willen voegen dat een periode van pijn, zorgen en verdriet je ook dwingt te transformeren naar een volgende fase, zowel fysiek, spiritueel als artistiek. Je leert van een dergelijke periode en het zet aan tot nadenken en het beantwoorden van brandende vragen. Bij mij leidde dit tot nieuwe nummers.”
Check het complete interview met Gretchen Peters
Als het gaat over muziek uit de Verenigde Staten hoor je vaak de term Americana vallen. Voor mij is dit nogal een vaag begrip. Wat houdt de term Americana volgens jou in?
“Dat klopt. Dat is ook een vaag begrip. Volgens mij is het gewoon een combinatie van (oude) country-, folk- en rockmuziek. Met als verzamelnaam ‘Americana’.”
Naar welke muziek luister je thuis?
“Eigenlijk vrijwel niet. Als ik thuis naar muziek luister is dit vaak jazz of klassieke muziek zonder teksten.”
Wat was het laatste album dat je hebt aangeschaft?
“Dan moet ik even goed nadenken. Ik geloof dat dit een album was van Nat King Cole & Art Tatum.”
Wat zijn je plannen voor de nabije toekomst. Wat ga je doen als je weer thuis bent?
“Haha, slapen en goed uitrusten. Nee hoor, ik heb plannen om een boek te gaan schrijven en wil later dit jaar met een nieuw album komen. Hier heb ik in ieder geval al genoeg materiaal voor.”
Tot slot vraag ik haar of er misschien een vraag is die ze graag gesteld had gezien. Of dat er nog iets is wat ze haar Nederlandse fans wil laten weten.
“Ik wil iedereen in Nederland bedanken voor de gastvrijheid en het feit dat het publiek naar mijn optredens is gekomen. En met aandacht naar mijn muziek en teksten heeft geluisterd. Dit betekent veel voor mij.”
Tekst: Rick Warner
Interview Amy Speace (English version)
