Stemkunstenaar laat zich geen keurslijf aanmeten
Inmiddels is deze pas 33-jarige Amerikaanse jazz-zanger en singer-songwriter een alom gewaardeerde en gewilde artiest. Hij heeft de optredens en festivals voor het uitkiezen en weet zich – zowel in de studio als live – te omringen met de beste muzikanten en grote namen uit de jazzwereld. Zeker in Nederland – het land waar het volgens eigen zeggen allemaal begon – is José James ‘hot’ te noemen. Eerder op de dag is James – die vorig jaar al indruk maakte op het North Sea Jazz festival in Rotterdam – nog te gast bij twee radioshows (Giel Beelen en Radio 6) en tijdens de komende Koninginnenacht (maandag 29 april) vindt een heuse muzikale ontmoeting plaats tussen José James en het Koninklijk Concertgebouworkest in het hoofdstedelijke Concertgebouw.
Richard Spaven
Het concert van vanavond – in een al weken uitverkocht Doornroosje – is de kick-off van de Europese No Beginning No End tour, vernoemd naar zijn net uitgebrachte nieuwe album. Op dit album wordt hij bijgestaan door een keur aan grootheden uit de jazz waaronder Emily King, Robert Glasper en Amp Fiddler. Tijdens deze tour wordt James ook weer begeleid door een stel topmuzikanten waaronder Kris Bowers op piano, Solomon Dorsey op bas, Takuya Kuruda op trompet en een geweldige Richard Spaven op drums. Stuk voor stuk muzikanten die solo ook hun eigen projecten hebben waarmee ze indruk maken.
De muziek van James – die eerder al samenwerkte met onder meer Jazzanova en Basement Jaxx – is een inventieve mengeling van jazz, hip-hop en soul. Zowel live als op plaat ontpopt James zich als een delicate romanticus en stemkunstenaar die de verschillende muziekstijlen op verrassende wijze laat samenvloeien met zijn stem waarbij hij razendsnel van toonhoogte wisselt en waardoor je als publiek denkt dat er meerdere zangers op het podium staan. Bij vlagen doen zijn stemkunsten dan ook denken aan Al Jarreau (Rooftop, red.).
Marvin Gaye
Naast inventieve uitvoeringen van Love Supreme – van de door James bewonderde John Coltrane – en Simply Beautiful van Al Green passeert ook Ain’t No Sunshine When She’s Gone van Bill Withers vanavond de verrassende revue. Dit naast eigen nummers als Bird Of Space, Sword & Gun en Trouble. Verder is het optreden van vanavond doorspekt met James’ voorliefde voor één van zijn meest favoriete zangers ‘of all times’, Marvin Gaye.
Zo krijgt het publiek een prachtige en eigentijdse interpretatie te horen van Let’s Get It On en I Want You, titelnummer van Marvin Gaye’s monumentale album uit 1976. Een eerdere ontmoeting van James met Leon Ware – producer van Gaye’s album I Want You – inspireerde hem tot het schrijven van het vanavond ook gespeelde nummer Bird Of Space, afkomstig van het album No Beginning No End.
Fabchannel
Tussen de nummers door is de in Minneapolis geboren en in New York woonachtige James opvallend mededeelzaam. Zo legt hij het publiek uit dat hij oprecht ‘iets’ met Nederland heeft, het land waar zijn debuut-album The Dreamer voor het eerst echt opgepikt werd. Ook vertelt hij dat hij aan het begin van zijn carrière in de kleine bovenzaal van Paradiso stond en dat bij die gelegenheid opnamen van dit optreden zijn gemaakt door Fabchannel. Naar eigen zeggen nog steeds de meest mooie ’footage’ ooit.
Later legt James ook nog uit dat hij de productiekosten voor zijn laatste album No Beginning No End in eerste instantie voor eigen rekening nam. Niet zozeer omdat collega-muzikanten er geen brood in zagen – want ook op dit album wordt James bijgestaan door een keur aan topmuzikanten – maar omdat platenmaatschappijen moeite schijnen te hebben met het definiëren van zijn muziek; ‘het is niet genoeg hip-hop, het is net geen jazz of r & b, het is geen soul’. Jammer dat die gasten schijnbaar de niet te beteugelen drang hebben de muziek een stempel mee te geven. Want juist in deze inventieve mengeling van stijlen schuilt de kracht van James’ vernieuwende muziek. Of zoals hij het zelf krachtig samenvat: ‘Fuck it ! It is what it is’ !
Blue Note
Het is duidelijk dat José James zich niet wenst te conformeren aan één muziekstijl en dat siert hem. Uiteindelijk kan men gewoonweg niet om hem heen en wordt No Beginning No End uitgebracht op het befaamde (jazz)label Blue Note. In Nederland verovert de plaat in no time de #1 positie in de Jazz Not Jazz Top-10, uitgeroepen door prominenten uit de vaderlandse jazzscene.
Ik weet niet of alle positieve ervaringen in Nederland hier debet aan zijn maar James heeft er vanavond zin in en trakteert het publiek op een ruim twee uur durende show. En neemt na afloop alle tijd om met fans op de foto te gaan en albums te signeren. In ieder geval toont hij hiermee zijn dankbaarheid aan Nederland. En het is mooi dat juist Doornroosje de primeur van deze tour in haar boeken kan bijschrijven.
