Als de liefde niet bestond…..
De liefde, een bijna onuitputtelijke bron voor tekstschrijvers en muzikanten. De onbereikbare liefde, de verboden liefde, liefde die ontluikt, de voorbije liefde. Maar als de liefde nu eens niet bestond? Toon Hermans zong hierover op het album Als de Liefde, dat een half jaar na zijn dood op 22 april 2000 verscheen. Wende zingt vanavond als een soort eerbetoon zijn Als de liefde niet bestond aan het slot van haar optreden in Caprera. Een afsluiter in stijl, in grootse stijl.
Liefdevolle pianoklanken
Het is even schrikken voor een deel van de bezoekers van openluchttheater Caprera. Gekomen met in het achterhoofd de Franse chansons die ze nog kennen van de albums Quand Tu Dors (2004) of La Fille Noyée (2006) en dan minutenlang verrast worden door de elektronische geluiden die de twee begeleiders van Wende, Yan (Jan van Eerd) en LudoWic (Thijs Lodewijk), uit hun apparaten toveren. Het knarst, het piept, het krast, het komt in golven op de toeschouwers af.
De opmaat voor Deze Gin; het begin van een avondje Wende in Bloemendaal. Een avond met nu eens liefdevolle pianoklanken bij het ingetogen gezongen Vrij Me en dan weer agressieve elektronica bij het loflied op het leven dat Heb ik dat nodig heet. “Proost op jullie en op mijn twee begeleiders”, klinkt het vanaf het podium.
Vrij me vrij van zorgen
Vrij Me is afkomstig van Mens, het meest recente album van Wende dat ruim een jaar geleden op 1 maart 2018 verscheen. Net als Deze Gin speciaal voor haar geschreven door de Belgische auteur Dimitri Verhulst. Een nummer over de liefde en alle angsten die daarbij om de hoek komen kijken. Herkenbaar voor iedereen die de liefde een warm hart toedraagt. ‘Vrij me voorbij de angst, dat jij me zal verlaten / Liegen duurt het langst: jij zal mij niet verlaten! / Vrij me naar de dans, wees het lied dat mij omarmt. / Grijp mij stevig als de kans, waarvan nooit een eerste kwam./ …. / Vrij me vrij van zorgen, Vrij me vrij van mij.’ Vanavond een van de hoogtepunten.
Wat moet ik doen?
Van de elf liedjes op Mens staan er vanavond acht op de speellijst. Naast Deze Gin en Vrij Me zijn dat onder andere het kleine, van sfeervolle rode belichting voorziene Blijf, het uptempo Wat Is Mijn Plan Vandaag (‘Wat is mijn plan vandaag? / In dit niemandsland voelt alles vreemd / Wat moet ik doen, waar moet ik heen? Dagen dwaal ik door die stad; geen heilig doel, geen helder pad.’) en het door Joost Zwagerman geschreven Voor Alles, dat in 2018 werd bekroond met de Annie M.G. Schmidtprijs voor het beste Nederlandstalige lied van dat jaar.
Voor alles bang geweest
Voor Alles, een lied over alles waar je als mens bang voor zou kunnen zijn. Soms reële angsten, waar bijna iedereen zich iets bij kan voorstellen. Voor doodgaan bijvoorbeeld, of voor alle doden (maar voor doodzijn dan misschien weer net ietsje minder). Soms angsten waarin de één zich herkent, maar waarbij de ander zich helemaal niks kan voorstellen. De angst voor sommige insecten, een volle streekbus, gebouwen zonder ramen of de deurbel die plotseling kan gaan. Maar dan is daar, zoals Wende zingt, gelukkig altijd die ander waar je terecht kunt. ‘Voor alles bang geweest, voor alles altijd bang geweest / maar niet voor jou / nee, niet voor jou.’
Schone handen?
Naast angsten, onzekerheden en de liefde in al zijn schakeringen, is de vraag hoe om te gaan met onrecht in deze wereld een ander centraal thema in de songs van Wende. Bijvoorbeeld in De Wereld Beweegt, afkomstig van het album La Fille Noyée uit 2006 en vanavond als tweede op de speellijst. Zeker, de wereld beweegt, maar als je dan het nog altijd actuele ‘grote graaien’ ziet kun je je afvragen of wel de goede kant op bewegen.
Of kijk, via het nummer Schone Handen, naar de situatie in sommige Afrikaanse landen. Landen waar machtsmisbruik eerder regel dan uitzondering is en verkrachting een bewust gekozen strategie is om het volk te onderdrukken. Als je dat allemaal weet, kun je er dan nog vrede mee hebben dat je niets met deze kennis doet? Zijn schone handen genoeg?
Een avond van uitersten
En zo beweegt het optreden van Wende in Caprera zich tussen uitersten. Van zacht en liefdevol naar het spijkerharde Au Suivant – inderdaad, toch nog een Frans nummer – dat in 1964 door de Belgische zanger Jaques Brel werd uitgebracht en waarin een hoertje in een legerbordeel een hele rij soldaten (de volgende!!) afwerkt.
Van oud – het inmiddels meer dan 100 jaar geleden door Dirk Witte geschreven en door Jean-Louis Pisuisse beroemd gemaakte Mensch Durf te Leven – naar splinternieuw, zoals Nooit Naar Vlinders Blazen waarbij de tekst is geschreven door Marieke Lucas Rijneveld. Van subtiel naar overweldigend. En tussendoor? Een uitstapje naar bijvoorbeeld Buenos Aires of kijken en luisteren naar Yoga-Oefeningen, met opnieuw een tekst van Dimitri Verhulst.
Tekst en foto’s: Herman Sixma