Fascinerend muziektheater van eenzame klasse
‘MENS’ is het nieuwe programma van Wende Snijders dat op 2 maart in Paradiso in première ging en waarmee zij op dit moment door Nederland trekt. Wie is die mens? Wat bindt mensen? Wat maakt dat zij elkaar aantrekken en dan weer afstoten? Elkaar kwetsen en dan weer liefhebben? En hoe gaan mensen om met het idee dat bij je geboorte alles mogelijk is en je gaandeweg je leven toch de weg naar het paradijs kunt kwijtraken? Essentiële vragen die de kern vormen van het fascinerende muziektheater dat vanavond is neergestreken in het Paard van Troje. Want fascinerend is het!
Mensen zijn niet alleen mens, maar ook kuddedieren. Geef ze één ingang, geef ze de aanwijzing dat ze de trap op moeten en dan rechtsaf moeten slaan en ze lopen braaf achter elkaar aan de Grote Zaal van het Paard van Troje in. Ongeacht of ze nu een bruin bandje dragen dat gekoppeld is aan een staanplaats of een zilveren bandje dat correspondeert met het recht op een zitplaats.
Voorstelling
Het gevolg? Onrust en chaos in de zaal als de ‘zitplaatsen’ met hulp van de beveiliging in de zaal hun plek opeisen bij de daar zittende ‘staanplaatsen’ op het moment dat het concert eigenlijk moet beginnen. Of beter: de voorstelling, want ‘MENS’ van Wende is meer dan een (pop)concert.
‘Hoe ben je mens te midden van allemaal mensen?’ is de vraag van Wende aan de zaal na het openingsnummer. De rust is weergekeerd; bezoekers met bruine bandjes hebben een staanplaats ingenomen aan de rand van de zaal en op de balkons. Op het toneel een verhoogd podium met in het midden een vleugel. Daarachter schermen waarop visuals worden geprojecteerd. We zien grafische vormen, maar ook wandelende gestalten of poppen.
Ronddraaien, beminnen
We zien ook lichamen, soms naakt en elkaar beminnend, dan weer langzaam ronddraaiend. Aan weerszijden van het podium de instrumenten van Jan van Eerd (Yan) en Thijs Lodewijk (Ludowic). Synthesizers, computers, een gitaar, een orgel, een grote trom. Maar de spil van alles is toch Wende zelf. Met haar stem, met haar performance.
‘MENS’ is een voorstelling waarin eigenlijk het hele oeuvre van Wende aan bod komt en waarbij continu wordt geschakeld van intieme liedjes achter de vleugel naar heftige, soms zelfs snoeiharde songs waarbij de elektronica overheerst. Van het door Dimitri Verhulst geschreven Vrij Me tot een ziedende, bijna onherkenbare versie van het door Jacques Brel geschreven Au Suivant.
En ja, ook een aantal wat oudere nummers waaronder De Wereld Beweegt, het inmiddels 100 jaar oude door Dirk Witte geschreven Mens Durf Te Leven en het Engelstalige Roses In June van het in 2009 verschenen album ‘No. 9’. Maar we horen vanavond vooral veel nieuw Nederlandstalig werk waarvoor Wende de samenwerking zocht met niet alleen Dimitri Verhulst, maar ook met bijvoorbeeld Arnon Grunberg.
Joost Zwagerman
Eén van de centrale thema’s in ‘MENS’ is angst. Angst voor het onbekende, maar ook de angst om datgene wat vertrouwd is te verliezen. Angst in de hoop, en soms ook de wetenschap, dat deze eigenlijk niet nodig is. Prachtig verwoord in een gedicht van Joost Zwagerman met de titel Voor Alles Altijd Bang Geweest dat Wende een half jaar voor zijn zelfgekozen dood van hem ontving en dat zij, na kennis genomen te hebben van zijn overlijden, nog dezelfde dag op muziek heeft gezet.
Angst voor dromen en demonen, angst voor neutronen en elektronen, angst voor de deurbel, angst voor de aanblik die ik bied en niet wil bieden. Angst voor geboren worden en voor doodgaan (maar voor de dood zelf iets minder). ‘Maar niet voor jou. Voor alles bang geweest, maar niet voor jou!’
Toegift
Na anderhalf uur ontwaakt het uitverkochte Paard van Troje uit zijn roes. Vooruit, nog een nummer als toegift. En hoewel die naam nergens valt wordt het een ode aan ‘haar’ stad Amsterdam. Alleen Wende, achter de vleugel met een muisstil publiek. Totdat, als de laatste noten wegebben, vanuit het publiek ‘Oh Oh, Den Haag’ klinkt en Wende in de lach schiet. Ach, mensen zijn eigenlijk overal hetzelfde, of je nu in Amsterdam of Den Haag woont.
Tot 22 mei trekt ‘WENDE SINGS MENS’ nog door Nederland en België, maar de meeste voorstellingen zijn reeds uitverkocht. Een nieuwe reeks voorstellingen start op 31 oktober in Wageningen en eindigt op 25 november in Paradiso. Voor deze nieuwe reeks zijn nog voldoende kaarten beschikbaar. Een ‘must see’ voor de liefhebbers van Wende en/of muziektheater.
Tekst & Foto’s: Herman Sixma
